Vezirköprü ya da eski adıyla Kedegara Samsun ilinin bir ilçesi.
Vezirköprü, Samsun iline bağlı 2020 yılı verilerine göre nüfusu 95 bin 969 olan bir ilçedir.
Ayrıca nüfusunun yaklaşık yüzde 75’i köylerde yaşamaktadır. Özellikle köklü bir tarihi geçmişe ve bir çok doğal güzelliğe ev sahipliği yapıyor. Vezirköprü her geçen yıl turizm pastasından daha fazla pay almaya başlamıştır.
Vezirköprü’nün tarihi Hititlere (M.Ö. 2000 – M.Ö. 700) kadar uzanmaktadır. Özellikle son yıllarda yapılan arkeolojik kazılar neticesinde Hititlerin kutsal kenti Nerik’ in Vezirköprü’de olduğu düşünülmektedir. Ayrıca Oymaağaç mahallesindeki höyükte yapılan kazılarda önemli tarihî eserlerin yanı sıra Karadeniz Bölgesi’nde ilk defa çivi yazısı ile yazılmış tablet parçaları bulunmuştur.
Vezirköprü kutsal şehir
Ayrıca bu tablet parçalarının üzerinde kutsal şehir Nerik ifadeli mühürlerin işlendiği fark edilmiştir. Bununla birlikte arkeologlar, parçaların bulunduğu yerin Nerik kentinin yerleştiği yer olduğunu kuvvetle düşünmekte ve bu amaçla kazıları özenle sürdürmektedirler. Ayrıca bulunan tüm parçalar Samsun’da müzede sergilenmektedir.
M.Ö. 1200 yıllarında bu yöre Frigya hâkimiyeti ve Paflagonya idaresine girmiştir. Daha sonra burası Büyük İskender tarafından ele geçirilmiştir.
Frigyalıların akınları ile yıkılan şehri ikinci kez Bizanslılar kurmuştur. Ayrıca o zamanki adı Fezimon yahut Teakliodiopolis’dir. Özellikle ilçede Bizanslılar döneminden kalma sütün ve sütün başlıkları bulunmuştur. Bunun dışında o dönemde çevredeki en zengin kent olduğu bu gün görülen büyük bina harabelerinden anlaşılmaktadır.
Selçukluların Bizanslılarla yaptığı savaşlarda özellikle Vezirköprü tekrar harabeye dönmüştür. Daha sonra Danişmentlilerin eline geçen ilçe Haçlı Seferleri nedeniyle inşa edilememiştir. Ancak Sultan Mesut 1160 yılında kasabayı Gadegara adıyla üçüncü kez yeniden kurmuştur.
Tarih turizmi açısından önemli bir yer
Bölge tarih turizmi açısından önemli bir yere sahiptir. Özellikle Osmanlı’da bir dönem sadrazamlık görevini sürdüren Köprülüler ailesinin yaptığı dönem eserleri ilçe turizmi açısından önemlidir. Ayrıca Hititlerin kutsal şehri Nerik’e ait kalıntıların bölgede bulunmasından sonra bölge turizmi canlanmıştır.
Bölgede bulunan Şahinkaya Kanyonu’nda özellikle kapsamlı festivaller düzenlenmiştir. Ayrıca Kanyon boyunca tekne gezintisi yapma imkanınız vardır. Bazı alanların Turizm Merkezi ile Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi olarak ilanı hakkındaki ekli kararın yürürlüğe konulması;
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ile turizm Merkezlerinin belirlenmesine ve ilanına ilişkin yönetmelik hükümlerine göre, Bakanlar Kurulu’nca 26.04.2011 tarihi itibarıyla Turizm Merkezi olması kararlaştırılmıştır.
Ayrıca kunduz dağındaki güreş müsabakalarıda türizme katkı sağlamaktadır.
