Soğuk hava ve ağrı arasındaki bir bağ var mı? Doktor ziyaretine gelen hastalar üzerinden yapılan araştırma çarpıcı sonuçlar ortaya çıkardı.
Chicago Üniversitesi’nde ortopedik cerrahi ve rehabilitasyon uzmanı Dr. Jennifer Moriatis Wolf, “Hastalarım ne zaman yağmur ya da kar yağacağını önceden bildiklerini söylüyor” diyor. Ancak onca araştırmaya karşın bu tür şikayetlerin arkasındaki nedenler hala belirsizliğini koruyor. Bir görüşe göre havadaki değişiklikler şişmeye neden olarak yaralı veya iltihaplı dokuları çevreleyen sinirlerle beyin arasındaki iletişimi etkiliyor.
Soğuk hava etkisi
Soğuk hava ve ağrı arasında gerçekten bir bağ var mı? Yanıt, soruyu kime sorduğunuza bağlı olarak değişiyor. 2016 tarihli bir çalışma, hava ile kemik kırıkları arasındaki ilişkiyi 2 bin 369 doktor ziyaretine bakarak inceledi. Araştırmacılar kontrol randevularında hastalara ne kadar ağrı yaşadıklarını sordu. Bir yandan da o günün sıcaklık, atmosferik basınç ve nem gibi hava durumu verilerini kaydetti.
Bir yıllık takip süresince hastalar hava basıncının düşük olduğu ya da bağıl nem oranının yüzde 70’i aştığı günlerde ağrılarının daha fazla olduğundan şikayet etti. Fırtına ve soğuk hava dalgası öncesinde hava basıncı düşer. Ancak ilginçtir, soğuk havalarda ağrıların arttığına dair bir bulguya rastlanmadı. Hava sıcaklığının 35 dereceyi aştığı günlerde ağrıdan şikayet edenlerin oranı daha yüksek oldu.
“Hava kapalı, ağrı artabilir” başlığıyla 2019’da yayınlanan bir başka çalışma kapsamında ise araştırmacılar kronik ağrı çeken 2 bin 658 kişiden 15 ay boyunca akıllı telefonlar aracılığıyla günlük ağrı düzeyi verisi topladı. Sonra da bu verileri günün yerel hava koşullarıyla karşılaştırdı. Bu çalışmada da ağrı ile dış ortamın sıcaklığı arasında bir bağ bulunamadı.
2007 tarihli bir çalışma ise tam tersini söylüyor: Buna göre artritten kaynaklı diz ağrısı soğukla artıyor ancak atmosferik basınç düştüğünde hafifliyor.
Sinirler etkileniyor
Ağrı artışının bir olası gerekçesi var: Sinirlerin çevre koşullarına verdiği tepkiler ağrıyı artırabilir. Bir çalışmaya göre sıçanlarda ağrı duyumlarını beyne ileten sinirler daha düşük atmosfer basıncında daha aktif. Ama neden? Dr. Wolf, “Barometrik basınç değişikliği sinirleri hassaslaştırıyor” diyor. Aynı durum insanlar için de geçerli olabilir.
Araştırmacılar hava basıncı düşüşlerinin ağrıya yol açabilecek doku şişmesi ile bağlantılı olduğunu da keşfetti. 2014’te yapılan bir araştırma, hava basıncı düştüğünde romatoid artritli kişilerde eklemleri çevreleyen bağ dokusunun genişleyerek ağrı ve hassasiyete yol açtığını ortaya koydu. Isı kasları ve bağ dokuları gevşetmeye yarıyor.
Soğuk hava ise sert hale getirerek ağrıya yol açabiliyor. Dr. Wolf hava nedeniyle ağrıları artan insanlara sorunlu bölgeyi ısıtmalarını öneriyor.
