Kuş Cenneti, Avrupa Kuş Alanları Envanteri’ndeki en önemli 4 kriterden 3’üne sahip. Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, kuş türlerinin yanı sıra yılkı atları ve manda varlığı ile de öne çıkıyor.
Kuş Cenneti Türkiye’deki 487 kuş türünden 359’una ev sahipliği yapan, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ndeki Kızılırmak Deltası, baharın gelişiyle hareketlendi. Endemik bitki türlerine sahip Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, 359 kuş, 554 bitki, 35 balık, 42 memeli, 260 omurgasız, 13 sürüngen ve 12 amfibi (iki yaşamlılar) türüne yaşam alanı oluşturuyor.
Kızılırmak Deltası, uzun yıllardan beri kuş varlığı açısından son derece önemli bir alan olmuştur. Alanda bugüne kadar 352 kuş türü gözlenmiştir. Bu, 465 kuş türü tespit edilen ülkemiz kuşlarının yaklaşık yüzde 76’üne karşılık gelmektedir. Bu sayı bugüne kadar bir alanda tespit edilmiş en yüksek sayıdır.
Delta, ender ya da nesli tehlikede kuş türlerini barındırmanın yanı sıra özellikle göç sırasında Karadeniz’i doğrudan aşan kuş türleri yönünden büyük önem taşımaktadır. Sonbaharda Karadeniz’i aşarken neredeyse tüm enerjisini tüketen ve bitkin düşen kuşların sığınabileceği ve uzun göç yolculuklarına devam edebilmeleri için yeniden enerji depolayabilecekleri Karadeniz’in güneyindeki en önemli alandır. Aynı şekilde İlkbahar göçlerinde kuzeye yuvalama alanlarına dönen kuş türleri için zorlu Karadeniz yolculuğuna çıkmadan önce dinlenebildikleri ve enerji depolayabildikleri en önemli beslenme ve barınma alanıdır.
Delta, temsil ettiği bölgede (Batı Palearktik Bölge) tespit edilen kuş türleri ve yoğunlukları bakımından çok özel bir yere sahiptir. Ilıman iklim koşulları, zengin besin varlığı ve korunaklı alanlara sahip olması nedeniyle kalabalık su kuşu grupları kışı deltada geçirmektedir.
1992 yılı araştırması sonucunda tüm deltada yaklaşık 88’i kesin olmak üzere 140 kuş türünün kuluçkaya yattığı belirlenmiştir.
2006 ve 2007 yıllarında yapılan araştırmada tespit edilen 214 kuş türünden 80 türün Deltada kesin ürediği saptanmıştır. 28 türün yüksek üreme olasılığı ve 90 türün ise üreme olasılığı olduğu gözlemlenmiştir. Deltada görülen 109 türün ise alanda üremediği tespit edilmiştir.