Coğrafi işaretli ve organik ürünler ile ilgili tüketicilerin bilgi seviyeleri ile tutumları ve tüketim davranışları incelendi.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünden Merve Yılmaz, tez konusu olarak coğrafi işaretli ve organik ürünler ile ilgili tüketicilerin bilgi seviyelerini inceledi. Tüketicilerin bu ürünlere yönelik tutum, bilgi ve satın alma davranışları üzerindeki etkileri araştırıldı. Atakum, İlkadım ve Canik ilçelerinde yaşayan tüketiciler ile gerçekleştirilen araştırmada daha yüksek gelirli kişilerin bu konuda dikkat ettikleri ifade edildi.
39 yaş ortalaması ile çoğunluğu memurlardan oluşanların araştırmaya katıldığı çalışmada, gıda ürünleri satın alınırken, en fazla sağlıklı olmalarına dikkat ettikleri saptandı. Bununla birlikte Gıda ürünlerinin üzerinde bulunan etiketlerin ise okunduğu belirtildi. Katılımcılar, “coğrafi işaret nedir ve coğrafi işareti nasıl anlarsınız” diye sorulduğunda “bir bölgeye, yöreye özgü ürün” olarak tanımladı.
En fazla Ezine peyniri
Coğrafi işaretli ürün tüketenlerin en fazla Ezine peyniri aldığı belirtildi. Bunun dışında katılımcılar, Erzincan tulum peyniri, Kars kaşarı ile Afyon kaymağı ve Maraş dondurmasından da tükettiklerini ifade etti. Bunun için de ortalama olarak en fazla 91 TL harcama yaptıkları görüldü.
Aylık geliri 10 bin TL üzerinde olan tüketicilerin organik ürünlere yönelik tutumlarının diğer gelir grubuna göre farklılık gösterdiği belirlendi. Yapılan analizler sonucunda bu ürünler hakkındaki tüketim davranışı ile coğrafi işaretli ürün satın alma niyeti ve organik ürün satın alma niyetleri arasında anlamlı ve pozitif düzeyde bir ilişki olduğu gözlendi. Yani coğrafi işaretli ve organik ürünler hakkındaki tüketim davranışı arttıkça satın alma niyeti ve organik ürün satın alma niyetleri de artıyor.
Tüketicilerin tüketimleri incelendiğinde önemli oranda coğrafi işaretli ürün tükettiklerini belirlendi. Ancak araştırma bulguları incelendiğinde tüketicilerin bu konuda hakkında yeterli bilgilere sahip olmadıkları görüldü. Tüketicilerin bilgilendirilmesi ve de bilinçlendirilmesi amaçlı şu çözümlerin getirilebileceği araştırma sonunda belirtildi:
Tanıtım günleri yapılsın
Yerel marketlerde ve halk pazarlarında ürün satışının ve tanıtımının yapılması. Ayrıca, şehir içinde sabit satış noktalarının kurularak görevliler tarafından hem satışının hem tanıtımının yapılması.
Öte yandan sosyal medyanın ürün tanıtımında etkin bir şekilde kullanılması. Coğrafi işaret tescilinin önemini anlatan reklam kampanyaları ile tanıtım filmlerinin çekilmesi.
Bunun dışında tüketicilere bu ürünü satın aldıklarında kırsal ekonomiye, ürünün üretildiği bölgenin kültürel varlığına ve geleneksel üretim metotlarının korunduğuna katkı sağladığının bilincinin yerleştirilmesi. Coğrafi işaretli ve organik ürünler adına merak uyandıran, şehrinde belirli noktalarındaki billboardlara ilanlar, afişler vb. tanıtım araç gereçlerinin yerleştirilmesi. Bu ürünlerin yaygınlaşmasına yönelik yerel ürünlerin satın alınması tarzında tanıtıcı ve özendirici kampanyaların düzenlenmesi. İl tanıtımlarının, yöresel ürün tanıtımlarının yapıldığı günler gibi “Coğrafi İşaretli Ürünler Tanıtım Günleri” etkinliklerinin yapılması.
Samsun’da 15 ürün var
Samsun’da 2021 itibariyle coğrafi işaret tescili alınmış 15 ürün bulunuyor.
Samsun’da coğrafi işaret tescili almış ürünler ise şunlar:
Bafra kaymaklı lokum, Vezirköprü tahtaköprü kilimi, Vezirköprü susuz bezi, Çarşamba pidesi, Vezirköprü semaveri, Yakakent mantısı, Bafra nokulu, Bafra zembili, Samsun simidi, Samsun kaz tiridi, Terme pidesi, Bafra pidesi, Yumurta topuk Çarşamba ayakkabısı/Çarşamba ayakkabısı, Çarşamba sekiz köşe kasketi/Çarşamba kasketi, Çarşamba kıvratması.
Çarşamba keşkeği ve Terme pirinci içinde başvuru yapıldı.
