Burçlar, günlük faaliyetlerini buna göre şekillendiren insanlar bir tarafa, burcunun ne olduğunu bilmeyenlerin sayısı neredeyse yok gibi. İnternette, 3 milyonun üzerindeki astroloji sitesini yılda 120 milyon insanın ziyaret ettiği burç yorumları hayatımızı ne kadar etkiliyor?
Burçların toplumdaki işlevleri nelerdir? Burçlar, insanlara neler söylemektedir? İnsanlar burçlarla neden ilgilenir? İnsanı etkileyen toplum mudur, gezegenler midir? İnsanın titizliğine, yalanı sevmemesine, duygusallığına, sakinliğine gibi konularda kendisi mi karar verir, yıldızlar mı? Net cevapları olmayan bir sürü soru. Bu soruların da işaret ettiği gibi günümüzde burç yorumları, çok çeşitli içeriklerden oluşsa da genellikle insanların karakter, kimlik ve kişiliklerine dayandırılmaktadır.
Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı tarafından yapılan bir araştırma “Gündelik hayatta popüler kültürel bir unsur olarak burçları” değerlendirdi. Araştırmada mülakata, 11’i erkek 21’i kadın olmak üzere 32 kişi katıldı. “Burçlara Dair Algı” ve “Astrologlara Dair Algı” konul başlıkları çerçevesinde katılımcılara 35 soru yöneltildi. 18-41 yaş aralığındaki katılımcılar üzerinden günümüzde sosyal ilişkilerimizde ve sosyal medyada sıkça karşılaştığımız burçların sosyolojik bir incelemesi konu edildi.
Araştırmanın Önemi
Burçların evrensel niteliği açısından astrolojiye duyulan ilginin ne boyutlarda olduğunu görmenin önemine değinilen araştırmada, İngiltere’de insanların yüzde 70’i düzenli olarak astrolojik falları takip ettiği, Amerika’da insanların yüzde 28’i astrolojiye inandığı, yüzde 15’inin günlük olarak sıklıkla takip ettiği, yüzde 30’unun ise zaman zaman takip ettiği belirtildi. Bu çerçevede, Amerika’da 70 milyon insanın güne falını okuyarak başladığının vurgulandığı araştırmaya göre, en fazla satan kitapların ise astroloji kitapları olduğu saptandı.
Yılda 120 Milyon İnsan Astroloji Sitelerini Ziyaret Ediyor
İnternette, 3 milyonun üzerindeki astroloji sitesini yılda 120 milyon insanın ziyaret ettiğinin belirtildiği araştırmaya göre, bu durumun Türkiye’de de çok farklı olmadığı kaydedildi. Astrolojiyle kıyısından köşesinden ilgilenenlerin yanında yıldız haritasına bakmadan adım atmayan insanların sayısı da her geçen gün artıyor.
İlahiyat, Psikoloji Ve Gazetecilik Alanlarının Akademik Konusu
Burçların, sosyal bilimcilerin pek fazla dikkatini çekmemekle birlikte akademik olarak genellikle ilahiyat ile psikoloji literatüründe ve gazetecilik alanında karşılaşılabilen bir konu olduğunun vurgulandığı araştırmada, insanların burçların konu olduğu akademik çalışmalarla değil gazetecilerin, kahinlerin ve sahte bilimcilerin burçlarla ilgili ürettikleri içeriklerle daha fazla karşılaştığı ifade edildi.
İnsanlar Burcunun Ne Olduğunu Bilmek İstiyor
Literatüre bakıldığında, medyanın astroloji/yıldız falları gibi içeriklere yer vermesiyle şekillendirdiği sosyal yapı, kapsamlı bir şekilde 1953 yılında Alman Toplumbilimci Theodor W. Adorno tarafından irdelendi. Burçların toplumsal gündelik hayatın hemen hemen bütün alanlarına yayılma teşebbüsü ve insanların en azından burcunun ne olduğunu bilmesinin onu toplumsal bir konu yaptığı ileri sürüldü.
Burçlar Tüketime Yönlendiriyor
Günümüzde internet ve sosyal medyanın hakimiyetinde bu kadar yaygınlaşabilmiş bir popüler kültür ürünü olarak burçların modernizmin yanında kapitalizme ve kültür endüstrisine de hizmet ettiği Adorno tarafından ortaya konmuştur. Bu tezin saha çalışmasında ve burçlarla ilgili içeriklerde de burçların, kendisinin bir tüketim nesnesi olmasının yanında tüketime yönlendiren içerikleriyle de kapitalizm ve kültür endüstrisi ile paralel doğrultuda olduğu kaydedildi.
Araştırmada, istikrarlı bir şekilde burçların yönlendirmelerine başvuran, sorgulamaksızın kendisini ve başkalarını burçlara hapseden katılımcıların gösterdiği kadarıyla astrolojinin Kanadalı Sosyolog Erving Goffman’ın “Bir toplumsal kurum belli türde bir faaliyetin düzenli olarak gerçekleştiği, algıyı kısıtlayan sabit engellerle çevrili bir yerdir” tarifine uyduğu belirtildi. Takipçilerini düzenli bir şekilde belli bir periyoda sokmaya çalışan burçları düzenli olarak takip edip davranışlarını burçların rehberliğinde biçimlendiren insanların varlığını ortaya koyan araştırmada birçok katılımcının burç içeriklerinin ya tamamının ya da bir kısmının kendileriyle uyumlu olduğunu düşündürdüğü vurgulandı.
Burçlar Değişir Mi Değişmez Mi?
Burç özelliklerine duyulan inancı zedeleyebilecek başka bir etmen olarak görülen “13’üncü burç ortaya çıktı, bütün burçlar değişti” haberi ile ilgili katılımcılardan fikirlerin alındığı araştırmada, burçların zihinlerde nasıl güçlü bir şekilde değiştiğini gösterdi. Söz konusu haberin dönem dönem yapıldığı tespit edilip, tez içerisinde böylesi haberlerin burçlara duyulan ilgiyi, reytingleri, tıklamaları tazeleme aracı olarak görüldüğü saptandı.
